آبسه دندان، از تجمع چرک و باکتری در داخل لثه ایجاد می‌شود. این تجمع موجب عفونت های دندانی شده و از دندانی به دندان دیگر نیز منتقل می‌شود. آبسه بسیار دردناک و ناراحت کننده است و نیاز به درمان سریع دارد. عدم درمان آبسه دندانی باعث می‌شود عفونت های تشکیل شده به خون انتقال پیدا کنند. این امر منجر به بیماری های عفونی بدن شده و درمان را بسیار طولانی تر می‌کند. همچنین با آسیب به نقاط حساس بدن و صورت، تهدید بزرگی برای بدن محسوب می‌شود. انتقال این عفونت ها به گوش و گردن بسیار بدیهی است. با مراجعه زود هنگام به دندان پزشکی، این عارضه در همان مراحل ابتدایی رفع می‌شود. در ادامه با ما در سایت کلینیک فربد همراه باشید و مطالبی تخصصی درباره دلایل آبسه را مطالعه کنید.
انواع آبسه دندان
هم آبسه دندان کودکان و هم بزرگسالان در یک نوع بروز می‌کند. دسته بندی انواع این عارضه، به مکان بروز آن بستگی دارد. سه نوع متداول آن شامل: آبسه پری اپیکال، آبسه پریودنتال و آبسه لثه میباشد. در ادامه به بررسی هر یک از این موارد می‌پردازیم.
آبسه پری اپیکال
این نوع از آبسه در نوک ریشه دندان بروز می‌کند. ریشه دندان نقش مهمی در حیات دندان دارد. چنانچه ریشه دچار آسیب و یا عفونت شود، تمامی دندان را از بین خواهد برد. همچنین ریشه در استخوان و لثه موجب رشد باکتری و در نتیجه عفونت می‌شود. این عفونت از ریشه ای به ریشه دیگر و در نهایت، لثه و کل دهان را درگیر خواهد کرد.
آبسه پریودنتال
این نوع از آبسه دندانی بر لثه تاثیر منفی بسیاری می‌گذارد. عفونت پریودنتال در مجاور ریشه دندان رخ می‌دهد. این آبسه نیز در صورت عدم درمان به استخوان ها و نواحی دیگر گسترش می‌یابد.
آبسه لثه
همان طور که از عنوان این نوع آبسه مشخص است، به لثه آسیب می‌رساند. این به معنای عدم آسیب به نواحی دیگر نیست. بلکه هر کدام از عناوین این عارضه، به معنای تمرکز عفونت در همان ناحیه می‌باشند.
نشانه های آبسه دندان چیست؟
آبسه دندان علائم مختلفی دارد. اما رایج ترین نشانه ها و علائم آبسه دندان شامل موارد زیر می شود:
- درد
بروز دردهای مقطعی در زبان و نواحی مختلف دهان، از علائم آبسه دندانی میباشد.
- التهاب و تورم
چنانچه صورت و گردن دچار التهاب و تورم شود، از نشانه های آبسه است.
- سوزش و خارش
اگر روی پوست سوزش و یا خارش احساس شود، قطعا دندان ها و لثه ها درگیر عارضه آبسه شده اند.
- حالت تهوع و استفراغ
احساس حالت تهوع و استفراغ از نشانه های تجمع عفونت در لثه ها میباشد.
- تب و لرز
تب و لرز یکی از علائم اصلی عفونت های بدن است. چنانچه دندان ها و یا لثه دچارعفونت شوند، این علامت زودتر بروز می‌کند.
- سردرد
احساس سردرد یکی دیگر از نشانه های عفونت مربوط به نواحی صورت و دندان میباشد.
- اختلال در بینایی
ایجاد عارضه دوبینی، کاهش بینایی و احساس سرگیجه یکی دیگر از علائم عفونت در دهان و لثه میباشد.
- افتادگی پلک
افتادگی پلک ها نیز به معنای عفونت در دهان و لثه میباشد و از علائم آبسه است.
- اختلال در تنفس
عفونت های دندانی ممکن است موجب اختلال در تنفس نیز شوند.
در چه صورت برای آبسه به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
با بروز اولین نشانه های گفته شده در قسمت بالا مراجعه به کلینیک دندان پزشکی الزامی میباشد. در صورت عدم مراجعه زود هنگام، عفونت در خون جریان می‌یابد. در این حالت تمام بدن درگیر عفونت خواهد شد. عفونت دندان بسیار خطرناک میباشد. پس از جریان یافتن در خون، این عارضه سیستم ایمنی بدن را نیز تضعیف می‌کند. بنابراین افراد در صورت مشاهده اولین علائم، باید آن ها را جدی گرفته و اقدام به درمان آن کنند. چنانچه پس از گذشت چند ماه از شروع عفونت به دندان پزشکی مراجعه کنید، قطعا پروسه درمانی طولانی تری در پی خواهید داشت.
دلایل آبسه دندان
اصلی ترین علت آبسه دندانی ورود و رشد باکتری ها در دندان میباشد. بیماری های لثه و همچنین اجسام خارجی مانند مواد غذایی موجود در دهان نیز می‌توانند باعث ایجاد این عارضه شوند. در ادامه به توضیح هر یک از این موارد می‌پردازیم.
- باکتری ها
باکتری ها یکی از رایج ترین دلایل آبسه دندانی هستند. وجود حفره بر روی دندان موجب برخورد باکتری های غذایی به آن می‌شود. در نتیجه باعث می‌شود بستری مناسب برای رشد و تجمع این باکتری ها در ریشه و پالپ(بافت) دندان ایجاد شود و در نهایت این موجب آبسه دندانی می‌شود. از آنجایی که پالپ دندان شامل عصب و رگ های خونی میباشد، در نتیجه این بافت موجب جریان خونی عفونی می‌شود.
- بیماری های لثه
برخی مواقع با وجود بیماری های لثه ای، امکان آبسه و عفونت دندانی نیز فراهم می‌شود.
- اجسام خارجی
همچنین وجود مواد غذایی و یا جسم خارجی در لثه نیز موجب بروز این عارضه خواهد شد. گاها افراد با استفاده از مسواک های بی کیفیت به دلیل خروج برس های مسواک در دندان دچار این بیماری می‌شوند.
راه های پیشگیری از آبسه دندانی
همواره پیشگیری از درمان بهتراست. شما می‌توانید با رعایت یک سری نکات ساده اما مهم از ابتلا به آبسه دندان جلوگیری کنید. این نکات شامل:
- رعایت بهداشت دهان و دندان، یکی از موثر ترین راه های جلوگیری از آبسه دندانی میباشد. مسواک زدن به صورت مداوم و استفاده از خمیردندان های حاوی فلوراید های با کیفیت، تضمین دندان های سالم خواهند بود.
- پس از مسواک زدن، از خوردن و نوشیدن به مدت نیم ساعت خودداری کنید.
- نخ دندان به دلیل بیرون کشیدن باقیمانده ی مواد غذایی موجود در دندان ها، در سلامت آن ها نقش بسزایی دارد. این عمل توسط مسواک صورت نمی‌گیرد. چرا که مسواک قادر به نظافت سطح دندان میباشد. بطور منظم روزی یکبار از نخ دندان استفاده کنید.
- پرهیز از غذاها و نوشیدنی های قندی و شیرین، تا حدودی قادر به پیشگیری از این عارضه خواهد بود.
- معاینات روتین و مراجعه مداوم هر شش ماه یکبار به دندان پزشکی یکی از مهم ترین کارها در پیشگیری از آبسه میباشد.
- عدم استفاده از داروهای بدون مجوز، برای جلوگیری از آبسه بسیار حائز اهمیت است.
عوارض عدم درمان آبسه دندان
عدم درمان این عارضه همان طور که گفته شد موجب انتقال عفونت به نواحی مختلفی از بدن می‌شود. اما مهم ترین تهدید در این کوتاهی، شیوع عفونت به مغز میباشد. عفونت قادر به گسترش بیش از پیش است. رسیدن عفونت به مغز موجب تشنج و ایجاد اختلالات مغزی خواهد شد. بدیهی است که در صورت عدم کارکرد مغز، بدن نیز عملکرد طبیعی خود را از دست می‌دهد. همچنین در موارد شدید تر، این بیماری به سپسیس (نوعی التهاب) خواهد انجامید. این بیماری در صورت عدم درمان عفونت بروز می‌کند. سپسیس تمام بدن را تهدید کرده و موجب عوارض خطرناکی می‌شود.
مراحل درمان آبسه دندان
درمان آبسه به نوع بروز و شدت آن در ناحیه درگیر بستگی دارد. به طورکلی مراحل درمانی آبسه دندانی بعد از مراجعه به دندانپزشکی شامل این 3 مرحله میباشد:
- تشخیص
ابتدا دندانپزشک برای مشاهده و تشخیص دقیق آبسه و میزان عفونت آن رادیوگرافی را تجویز می‌کند. عکسبرداری با اشعه ایکس از دندان می‌تواند به شناسایی آبسه و گسترش عفونت کمک کند.
- معاینه
اقدام بعدی معاینه و بررسی میزان گستردگی عفونت و شیوع آن میباشد. پس از آن ایمنی بدن نیز نسبت به عفونت دندانی ارزیابی می‌شود.
- انتخاب روش های درمانی
با توجه به نوع و شدت آبسه و عفونت، از درمان های مختلفی استفاده می‌شود. این درمان ها شامل: برش و تخلیه ی آبسه، کانال ریشه، کشیدن دندان و آنتی بیوتیک ها میباشد.
درمان فوری آبسه دندان
بسته به شدت و علت آبسه دندانی، گزینه های درمانی مختلفی می‌توانند به نجات این عارضه کمک کنند. این گزینه های درمانی شامل:
- برش و زهکشی
برای درمان آبسه، دندانپزشک یک برش کوچک در آن ایجاد می‌کند تا چرک بیرون بیاید. دندانپزشک همچنین محل درگیر را نیز با آب و نمک شستشو می‌دهد. برای اطمینان از اینکه همه مواد خارج می‌شوند و هیچ عفونتی در آن باقی نمی‌ماند، یک زهکش لاستیکی کوچک برای باز نگه داشتن ناحیه برای تخلیه مداوم در حالی که تورم کاهش می‌یابد، قرار می‌دهند.
- درمان کانال ریشه
در صورت وجود عفونت در ریشه دندان، درمان کانال ریشه باید درمان شود. برای انجام این کار، دندانپزشک دندان شما را سوراخ می‌کند تا به کانال ریشه دست یابد، سپس بافت پالپ پوسیده را از بین می‌برد و آبسه را تخلیه می‌کند. در مرحله بعد دندانپزشک محفظه پالپ و کانال های ریشه دندان را پر می‌کند. برای مشاوره بیشتر می توانید با متخصص عصب کشی در تهران تماس بگیرید.
معمولا پر کنندگی این درمان با گوتا پرکا میباشد. ممکن است برای اینکه دندان شما سالم بماند و بتوانید با مراقبت مناسب تا پایان عمر آن را داشته باشید، روی دندان با روکش پوشانده شود تا محکم‌تر شود، مخصوصاً اگر این دندان خلفی باشد. پس از آن با تعبیه تاج دندان، درمان تکمیل می‌گردد. اگر به درستی از دندان ترمیم شده خود مراقبت کنید، می‌تواند تا آخر عمر باقی بماند.
- آنتی بیوتیک ها
اگر عفونت تنها فقط در ناحیه آبسه باشد، ممکن است نیازی به آنتی بیوتیک نداشته باشید. اما اگر عفونت به دندان‌های مجاور، فک یا نواحی دیگر سرایت کند، احتمالاً دندانپزشک آنتی‌بیوتیک‌ها را برای جلوگیری از گسترش بیشتر آن تجویز می‌کند.
- کشیدن دندان
زمانی که دندانپزشک نتواند دندان آسیب دیده را نجات دهد، آن را می‌کشد. هنگامی که دندان کشیده شود چرک از حفره خارج می‌شود و دندانپزشک آبسه را بطور کامل تخلیه می‌کند تا بیمار از شر عفونت خلاص شود.
در این مقاله قصد داشتیم شما را با آبسه دندانی که یک عفونت باکتریایی است و درمان آن آشنا سازیم. امیدواریم این مطالب برای شما سودمند بوده باشد. اگر سوالی در رابطه با آبسه دندان از ما دارید، لطفا در قسمت کامنت ها برایمان ارسال کنید. از همراهی شما در این مقاله سپاس گزاریم.
