لکوپلاکیا چیست؟

لکوپلاکیا به لکه های ضخیم و سفید رنگ روی لثه ه، داخل گونه ها، پایین دهان و گاهی اوقات در زبان شما ایجاد می شود؛ گفته می‌شود. این تکه ها را نمی‌توان خراش داد. پزشکان نمی‌دانند چه چیزی باعث لکوپلاکیا می‌شود، اما تحریک مزمن ناشی از تنباکورا عامل اصلی ایجاد آن است. اکثر لکوپلاکیا غیر سرطانی (خوش خیم) هستند، اگرچه برخی علائم اولیه سرطان را نشان می دهند. سرطان در پایین دهان می تواند در کنار نواحی لکوپلاکیا ایجاد شود. نواحی سفید در مخلوط با نواحی قرمز (لکوپلاکی خالدار) ممکن است نشان دهنده احتمال ابتلا به سرطان دهان باشد.

بنابراین اگر تغییرات غیرعادی و مداوم در دهان خود دارید، بهتر است فورا به مراکز بهداشتی درمانی یا دندانپزشک مراجعه کنید. نوعی از لکوپلاکیا به نام لکوپلاکی مودار، که گاهی اوقات لکوپلاکی مودار دهانی نیز نامیده می شود، عمدتاً افرادی را که سیستم ایمنی آنها به دلیل بیماری به ویژه HIV/AIDS ضعیف شده است، تحت تاثیر قرار می دهد.لکوپلاکیا بیماری نسبتا نادر است. این بیماری کمتر از 5 درصد از مردم را در سراسر جهان تحت تاثیر خود  قرار می دهد. در این مقاله قصد داریم تا شما را با بیماری لکوپلاکیا آشنا سازیم پس تا پایان مقاله همراه ما باشید.

علائم لکوپلاکیا

همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم لکوپلاکیا معمولاً در لثه‌ها، داخل گونه‌ها، پایین دهان، زیر زبان و گاهی اوقات هم روی زبان رخ می‌دهد. ولی معمولاً دردناک نیست و ممکن است پس از مدتی برطرف شود. در قسمت زیر به برخی از این علائم که لکوپلاکیا ممکن است با آنها ظاهر شود اشاره می‌کنیم.

• در دهان و یا روی زبان، لثه ها و داخل گونه ها لکه های سفید یا خاکستری ایجاد می‌شوند که از بین نمی‌روند.
• نواحی درگیر ضخیم و یا سفت می‌شود.
• ممکن است صورت شما کمی برآمده شود.
• ممکن است ضایعات برجسته و قرمز رنگی ایجاد شود (لکوپلاکی خالدار یا اریتروپلاکی) که بیشتر احتمال دارد تغییرات پیش سرطانی را نشان دهد.

دلایل ایجاد لکوپلاکیا چیست؟

اگرچه تا به الان علت لکوپلاکیا مشخص نشده است، ولی به نظر می‌رسد تحریک مزمن، مانند مصرف دخانیات، از جمله سیگار کشیدن با استفاده از تنباکوی جویدنی و تنباکوی بدون دود باعث ایجاد لکوپلاکیا می‌باشد. اغلب مصرف کنندگان منظم محصولات تنباکوی بدون دود در نهایت دچار بیماری لکوپلاکیا می شوند وحتی در موارد شدیدتر باعث ایجاد سرطان دهان هم می‌شود.

دلایل دیگری هم می‌توانند باعث ایجاد این بیماری شوند مانند:

• دندان های دندانه دار، شکسته یا تیز مالش روی سطوح زبان
• دندان مصنوعی شکسته یا نامناسب
• مصرف طولانی مدت الکل(نوشیدن الکل همراه با سیگار خطر ابتلا را بیشتر می کند.)
• استفاده از پروتزها مانند ایمپلنت دندان، تاج، پل، دندان مصنوعی و روکش دندان که به خوبی جا نمی‌شوند.
• رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
• داشتن سیستم ایمنی ضعیف به دلیل بیماری هایی مثل HIV/AIDS

لکوپلاکیا معمولاً باعث آسیب دائمی به بافت های دهان شما نمی شود. با این حال، لکوپلاکیا خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می دهد. سرطان های دهان اغلب در نزدیکی لکوپلاکیا ایجاد می شوند و خود لکه ها ممکن است تغییرات سرطانی را نشان دهند. حتی پس از برداشتن تکه های لکوپلاکیا، خطر سرطان دهان همچنان باقی می ماند.

نحوه تشخیص بیماری لکوپلاکیا

پزشکان لکوپلاکیا را با کمک یک سری از موارد تشخیص می دهند. در قسمت زیر به رایج ترین مواردی که پزشکان از آن برای تشخیص این بیماری استفاده می‌کنند اشاره می‌کنیم:

• معاینه لکه های موجود در دهان
• تلاش برای پاک کردن لکه های سفید
• برسی سابقه پزشکی فرد

اگر لکوپلاکیا داشته باشید به احتمال زیاد پزشک آزمایش سرطان دهان را برای تشخیص بهترتوصیه می‌کند. این آزمایش به دو صورت انجام می‌شود که درقسمت زیربه آن می‌پردازیم.

• بیوپسی برس دهان:این روش شامل برداشتن سلول ها از سطح ضایعه با یک برس کوچک و چرخان است. این یک روش غیر تهاجمی است، اما همیشه منجر به تشخیص قطعی نمی شود.
• بیوپسی اکسیزیونال:این روش شامل برداشتن بافت از لکوپلاکیا با جراحی یا برداشتن کل پچ در صورت کوچک بودن آن است. بیوپسی اکسیزیون روشی جامع‌تر است و معمولاً منجر به تشخیص قطعی می‌شود.

اگرنتیجه بیوپسی سرطان باشد و پزشک روش بیوپسی اکسیزیونال انجام داد که کل پچ لکوپلاکیا را برداشت، ممکن است نیازی به درمان بیشتر نباشد. اگر چسب بزرگ باشد، باید برای درمان به جراح دهان یا متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.

چه زمانی باید برای درمان لکوپلاکیا به پزشک مراجعه کرد؟

اگرچه لکوپلاکیا معمولاً باعث ناراحتی و درد نمی شود، اما گاهی اوقات می تواند نشان دهنده یک بیماری جدی تر باشد. اگر یکی از موارد زیر برای شما ایجاد شد فورا به دندانپزشک یا مراکز بهداشتی ودرمانی مراجعه کنید.این علائم عبارتنداز:

• ایجاد زخم های سفید در دهان که در عرض دو هفته به خودی خود بهبود نمی یابند.
• توده ها یا لکه های سفید، قرمز یا تیره رنگ در دهان
• تغییرات مداوم در بافت دهان
• گوش درد درهنگام بلع و جویدن
• کاهش توانایی فرد در باز و بسته کردن فک

چگونه از بیماری لکوپلاکیا پیشگیری کنیم؟

در صورت اجتناب از مصرف تمام محصولات تنباکو و الکل، به احتمال زیاد می‌توانید ازابتلا به لکوپلاکیا جلوگیری کنید. با پزشک خود در مورد روش هایی که به شما در ترک سیگار کمک می کند صحبت کنید. اگر به سیگار کشیدن یا مصرف تنباکو یا نوشیدن الکل ادامه می دهید، به طور مکرر معاینات دندانپزشکی را انجام دهید. سرطان های دهان معمولاً تا زمانی که نسبتاً پیشرفته نشده اند بدون درد هستند، بنابراین ترک دخانیات و الکل یک استراتژی پیشگیری مهم و خوب است.

درمان لکه های سفید لکوپلاکیا

درمان لکوپلاکیا زمانی موفقیت‌آمیز است که ضایعه در مراحل اولیه، زمانی که کوچک باشد، تشخیص و درمان شود اما زمانی که شدت بیماری افزایش یابد و یا اگر ضایعات علائم اولیه سرطان را نشان دهند، برنامه درمانی بیماری لکوپلاکیا ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• برداشتن تکه های لکوپلاکیا: لکه ها را می توان با استفاده از چاقوی جراحی، لیزر یا یک پروب بسیار سرد که سلول های سرطانی را منجمد و از بین می برد (کرایوپروب) برداشت.
• درمان دارویی: استفاده از داروهایی بنام رتینوئید‌های خوراکی، مکمل‌های ویتأمین A ، داروی خوراکی بتاکاروتن و ایزوترتینوئین (برای کاهش علائم ناشی از سرطان) البته این را هم باید در نظر گرفت که هر دارویی عوارض خود را هم دارد. و همچنین استفاده از غذاها و خوراکی هایی که باعث افزایش تقویت سیستم امینی می‌شوند مثل میوه ها و سبزیجات.
• معاینات منظم: معاینات منظم برای بررسی ناحیه‌ی درگیر باید حتما انجام شود زیرا هنگامی که شما لکوپلاکیا داشته اید، عود آن شایع است.

لکوپلاکیا مویی چیست؟

لکوپلاکی مویی ناشی از عفونت ویروسی بنام اپشتین بار (EBV) است. هنگامی که به EBV آلوده شدید، ویروس تا آخر عمردربدن شما باقی می ماند. درواقع این ویروس خفته است، اما اگر سیستم ایمنی بدن شما، به ویژه در اثر HIV/AIDS ضعیف شده باشد، ویروس می تواند دوباره فعال شود و منجر به شرایطی مانند لکوپلاکی مودار شود اگرچه استفاده از داروهای ضد رتروویروسی موارد ابتلا به این بیماری را کاهش می‌دهد، ولی همچنان تعدادی از افراد HIV مثبت را تحت تاثیر خود قرار می دهد و ممکن است یکی از اولین علائم عفونت HIV باشد. بنابراین افراد مبتلا به HIV/AIDS  به احتمال زیاد مبتلا به لکوپلاکی مودار نیز می‌باشند.

لکوپلاکیای مودار باعث ایجاد لکه‌های تیره و سفید رنگی می‌شود که شبیه چین‌ها یا برآمدگی‌هایی هستند که معمولاً درطرفین زبان ایجاد می‌شود. اغلب آنها را با برفک دهان اشتباه می‌گیرند، عفونتی که با لکه‌های سفید کرمی مشخص می‌شود و می‌توان آن را پاک کرد لکوپلاکی مودار گفته می‌شود که در افراد با سیستم ایمنی ضعیف رایج است. پس اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، ممکن است نتوانید از ابتلا به لکوپلاکی مودار پیشگیری کنید، اما شناسایی و تشخیص زودهنگام آن می تواند به شما در دریافت درمان مناسب بسیارکمک کند.

درمان لکوپلاکیا مویی

معمولاً برای لکوپلاکیا مویی نیازی به درمان نیست.  این بیماری اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی کند و به احتمال زیاد منجر به سرطان دهان هم نمی‌شود. ولی ممکن است پزشک درمان هایی را برای این بیماری تجویز کند که عبارتنداز:

• دارو:  داروهای سیستمیک مانند داروهای ضد ویروسی. این داروها می توانند ویروس اپشتین بار، عامل لکوپلاکی مودار را سرکوب کنند. ممکن است از درمان موضعی نیز استفاده شود.
• معاینات منظم پزشکی: هنگامی که درمان را متوقف کنید، لکه های سفید لکوپلاکی مودار ممکن است دوباره ظاهر شوند. پزشک ممکن است برای نظارت بر تغییرات دهان یا درمان مداوم برای جلوگیری از بازگشت لکوپلاکیا،معاینات منظم بعدی را توصیه کند.

در این مقاله قصد داشتیم تا شما را با بیماری لکوپلاکیا که بیماری نادر است آشنا سازیم. افراد سیگاری و کسانی که بطور مرتب از الکل استفاده می‌کنند بیشتر در مواجه با این بیماری قرار میگیرند و در موارد شدیدتر می‌تواند منجر به سرطان دهان هم شود.امیدواریم از خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی کسب کرده باشید. شما می توانید برای مشاوره و راهنمایی بیشتر با دندانپزشکی فربد تماس بگیرید.